Hüdavend Hatun Türbesi-Niğde

Fotoğraflar

Niğde’nin ve Selçuklu sanatının nadide eserlerinden birisidir. Sekizgen planlı ve üzeri piramit şeklinde örtülmüş olan bu küçük abidenin bir eşine daha memleketimizin hiçbir yerinde rastlanmamıştır. Türbe Keyhüsrev II.’nin oğlu Rüknettin Kılıçaslan IV’ün kızı Hüdavend Hatun tarafından 1312 tarihinde yaptırılmıştır. Türbenin doğuya açılan bir kapısı ve üç penceresi vardır. Sekizgen planlı gömeçli bir silme ile biten bir üst temel üzerinde, grift geometrik desenlerle süslenmiş yine sekizgen planlı gövde yükselmektedir. Yüzlerde pencerelerin üstünden itibaren gömeçli çelenk şeklinde bindirmelerden meydana gelmiş korniş onaltıgendir. Kornişin üzerinde ise tepeye doğru hafif bombeleşen sekizgen prizmal bir külah yeralmaktadır. İçtende sekizgen olan salonun üzeri yarım daire şeklinde bir kubbe ile örtülü olup, güney duvarında bir de mihrabı vardır. İçerisinde üç mezar taşı bulunan salonun tabanında muhtemelen bu mezarların bulunduğu bir mahzen yeralmaktadır. Binanın bezemesi fevkalede güzel ve önemlidir. Köşelerdeki sütunceler ve üst kornişte son derece değişik konularad sitilize edilmiş, sarmaşık saplar, çiçekler, yapraklar bulunmaktadır. Pencere üstünde insan başlı kuşlar ve çeşitli hayvanlar kabartma olarak oyulmuştur. Bir yerde bir arslanın karşısında ürkek bir ceylan, başka bir yerde kemere göre simetrik kanatlarını açmış çift başlı bir kartal (Selçuklu sembolü) ve kornişe geçen gömeçli bindirmelerde geometrik desenler, Selçuklu Türk sanatının zarif ve incelik dolu örnekleridir.
İçindeki mihrap yarım daire oluklardan meydana gelmiş, çokgen bir hücredir. Üstü üç dilimli bir kemerle örtülmüş gömeçlerle, grift geometrik motiflerle ve kur’an ayetleriyle çevrelenmiş olup, yanlarda iki sütuncuk vardır.
Türbenin giriş yüzünde taç kemer silmesinde bir ayet, kapının üstündeki üç satırlık kitabede ise “ Allah esirgeyici ve bağışlayıcıdır. Bu mübarek türbenin yapılmasını Allahın merhamet ve affını dileyen aciz mahluk emretti – Keyhüsrev oğlu Şehit Rüknettin dünya ve dinin ki Allah onları affetsin, kızı Hüdavend Hatun – 712 yılının aylarında... Allaha hamd ve eshabına selam ve selavat “ ibaresi vardır.
Türbede bulunan diğer iki mezardan biri 1340 tarihli olup, Emir Şucaeddin’in kızı Paşa Hatun’a, diğeri ise Niğde sancak Beyi’nin kızı Belkıs’a ait ve 1563 tarihlidir.
Hüdavend Hatun’un mezar taşında ise iki ayet bir dua, kitabe vardır ki, burada Hüdavend Hatun’un 1332 yılında öldüğü yazılıdır. Demek oluyor ki Hüdavend Hatun türbeyi yaptırdıktan 20 yıl sonra ölmüştür.